Engelli Yaşam Evi'nde Sona Doğru

Spastikleri Koruma Cemiyeti Başkanı Güliz Kaner ve Engelli Aileleri Dayanışma Derneği Başkanı Refia Arı, “18 Yaş Üstü Engelli Rehabilite, Eğitim ve Yaşam Evi”yle ilgili çalışmaların devam ettiğini ve 2014 yılı içinde temel atmayı planladıklarını söyledi.

Güliz Kaner, yerin kesinleşmesi, gerekli izinlerin alınmasının ardından inşaatın bir buçuk senede bitebileceğinin altını çizerek, “Yer için sözü aldık, yer kesinleşince proje revize edilecek, bütçesi belli olacak ve fon netleşecek. Hızlı hareket edilirse proje bir buçuk senede tamamlanabilir. Koordinatör Bakanlık Çalışma Bakanlığı’dır, sürece Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı da dahil olacak. Şu ana kadar olumlu gelişmeler oldu, bundan sonrası için de umutluyuz” diye konuştu.

Refia Arı da, Spastikleri Koruma Cemiyeti, Girne Inner Wheel Kulübü, Lefkoşa Sarayönü Inner Wheel Kulübü, Engelli Aileler Dayanışma Derneği, KKTC Lions Kulüpleri Birliği, Girne St. Hilarion Rotary Kulübü, Kıbrıs Türk Zihinsel Engelliler Derneği, Ortopedik Engelliler Derneği, Kıbrıs Türk Engelliler Federasyonu ve Engelsiz İnisiyatifi’nin bir araya gelerek “Yaşam Evi Yürütme Platformu”nu oluşturup, güçlerini birleştirmesinin önemini vurguladı.

Arı: İlk defa birlikteliği yakaladık

• Soru: Bir yaşam evi, yaşam köyü projesi yıllardır konuşuluyor ama sanırım hiçbir zaman bu kadar büyük bir umut ışığı olmadı. Bugüne kadar bu proje neden hayata geçirilemedi? 
• Arı:
Senelerdir bu proje üzerinde çalışıyoruz. Her gelen bakan söz verdi, gitti. Şimdi çok ilgili bir bakan bulduk, Çalışma Bakanı Aziz Gürpınar. Kendisi bize proje için yer sözünü verdi.
Ayrıca bir fondan da proje için söz aldık. Eskiden derneklerin ayrı ayrı çabaları vardı, ilk defa birlikteliği yakaladık, bir araya geldik ve “Yaşam Evi Yürütme Platformu” adı altında bir platform oluşturduk.
• Kaner: Aslında bizim akademik ve bilimsel açıdan liderimiz Doç. Dr. Biran Mertan’dır. Bunun işin ilmini, bilmini yapmış, on sekiz yaş altı veya üstü engelli merkezlerinin kurulumunda çalışmış güçlü bir akedemisyen.

Kaner: “Bu yaşam evini yapacağız”

• Soru: Siz de Spastikleri Koruma Cemiyeti Başkanı oldunuz ama aslında Yaşam Evi projesiyle ilgili başkan olmadan da çalışmalarınız oldu. Adem-Vedat Kaner kardeşlerin hayatlarını konu alan “Vakit Varken” kitabından elde edilen geliri projeye aktardınız, sosyal sorumluluk projeleri de yapıldı. Belki bilmeyenler de vardır, aslında sizin de konuyla ilgili bir yaşanmışlığınız var. Bu projeye duygusal bir sorumluluk ve bağ da duyuyorsunuz. Güliz Kaner sürece nasıl dahil oldu? 
• Kaner:
Kardeşim İrfan mavi çocuk olarak doğup, daha sonra geçirdiği kalp ameliyatında beyinde oluşan bir emboli neticesinde felç geçirip engelli olarak hayatını devam ettirmiştir. İrfan’da beyin hasarı yoktu ve kendi ihtiyaçlarını belirli oranda yapabiliyordu. Doktorların yaşam evlerinde zaman geçirdiği takdirde kendisini geliştirmesi açısından faydalı olacağını önermişlerdi. Ailemiz de kardeşim İrfan’ı böyle bir evin, eğitim merkezinin olmamasından dolayı İsviçre’ye göndermek durumunda kalmıştı. Ancak maalesef kardeşim orada rahatsızlandı ve kendisini kaybettik. Bu konu yıllardır benim içimde acıydı ve her zaman bir Yaşam Evi yapılması fikri aklımda vardı. Annem de Spastikleri Koruma Cemiyeti’nin kurucu üyelerindendi. Yıllarca Ali Tuncalın, Selma Tuncalın ile birlikte çalıştılar. Ben o dönemde direkt içinde değildim ama her zaman annem aracılığıyla destek olurduk. Daha sonra Selma hanım ayrıldı. Çalışmaları uzun süre Ali Bey yürüttü, sonra o da rahatsızlandı ve etkin çalışamamaya başladı. Cemiyet Sevilay Ereksel başkanlığında da ortaya önemli çabalar koydu. Ama annem hep “gençler gelin siz devralın, biz artık yapamayız. Yönetim Kurulu’ndaki kişilerin çoğunun engelli çocukları var, zamanları yetersiz kalıyor, istedikleri gibi faaliyet gösteremiyorlar” derdi. Sevilay Hanım ile de konuştuk ve “bu yaşam evini yapacağız” dedim. İki senedir de konu üzerinde çalışıyoruz.

Arı: Binanın iç donanımını platform yapacak

• Soru: Bakan Gürpınar’dan yer sözünü aldığınızı söylemiştiniz. Yaşam Evi nereye yapılacak, proje ne durumda?
• Kaner:
Girne’deki 18 Yaş Üstü Rehabilitasyon Merkezi’nin yanında 15 dönümlük bir alan var ve biz hep orayı düşündük ancak Çalışma Bakanı Aziz Gürpınar, Değirmenlik bölgesinde 15 dönümlük bir alanı önerdi. Koordinatör Bakanlık Çalışma Bakanlığı’dır, oradan sözü aldık ve Sayın Bakan da basına bu konudaki niyetini açıkladı. St. Hilarion Rotary Kulübü’nün de daha önce Girne Amerikan Üniversitesi’ne yaptırdığı bir proje var. Arazi kesinleşince o proje araziye göre revize edilecek.
• Arı: Binayla ilgili bir fon bulduk, destek sözü de aldık. Projenin maliyeti, bütçesi tam olarak belli olunca o konu da netleşecek. Platform olarak biz de binanın iç donanımını yapacağız.


Arı: “İlk etapta kimsesi olmayan engelliler barınacak”

• Soru: Komplekste neler olacak?
• Arı:
Yaşam köyünde ortak kullanım alanları olacak. Eğitim alanları, mutfak, hep birlikte oturabilecekleri kantinleri, spor salonu, kapalı havuzu ve üretim yapabilecekleri atölyeler olacak. Ayrıca alan geniş, tarım yapabilecekleri bir alan da olacak. Yapılan projede 40 yatak var ancak proje kapasitenin artırılması göz önünde bulundurularak çizilecek.

• Soru: 40 yeterli bir sayı mıdır?
• Arı:
18 yaş üstü çok sayıda kişi vardır ancak çoğu ailelerinin yanındadır. Şu anda Yaşam Evi olmadığı için Barış, Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi ile Bülent Ecevit Rehabilitasyon Merkezi’nde kalan, aileleri hayatta olmayan bazı engelliler var. İlk etapta kimsesi olmayan, bakacak biri kalmayan engellilerin yaşam evinde barınmasını istiyoruz. İlerleyen yıllarda ihtiyaca göre ek binalar yapılabilir.

• Soru: Yaşam Evi’nin yasal zemini konusunda ne gibi çalışmalar var?
• Arı:
Ülkemizde pek çok konuda olduğu gibi bu konuda da yasal eksiklikler vardır. Mevcut 18 yaş üstü rehabilitasyon merkezlerinin bile yasası yoktur, özel eğitim yasası yoktur.
• Kaner: Yaşam evinin çalışmaları devam ederken hukukçu arkadaşlar da bu konudaki çalışmaları yürütecek. Bu yolda ilerlerken önümüze çıkan yasal boşlukları hukukçu arkadaşlarımız tespit edip üzerinde çalışacak.

Kaner: “İnşaat bir buçuk senede biter”

• Soru: Öngördüğünüz süreç nedir?
• Kaner:
Niyetimiz mevcut projenin kısa sürede dünya standardlarında revize edilip bütçesinin çıkması, gerekli onayların alınmasıdır. 2014 yılı içinde temelin atılmasını amaçlıyoruz. Eğer hızlı çalışılır, resmi dairelerden izinler alınır ve fon hazır olursa inşaat bir buçuk senede biter. Bu arada donanım için de hazırlıklar yapılır. Ailelerin yıllar içinde oluşturdukları farkındalık nedeniyle Lionslar, Inner Wheel de başkanlık süreleri içinde bu konuyu her zaman gündemlerine alıyorlar.
• Arı: Dernekler olarak da ayrı ayrı bu proje için fonlarımızı ayırmaya başladık. Platform altındaki 4 kulüp engelli çocuklarımızın yaptığı resimlerden masa takvimleri hazırlattık ve satıyoruz. Takvimlerin satışından elde dilen gelir de bu fonda birikiyor.
• Kaner: “Vakit Varken” kitabının gelirinin yanı sıra altı Gloria Jean’s Coffees mağazasında  Spastikleri Koruma Cemiyeti’nin yardım kutuları vardır. Gloria Jean’s Coffees mağazalarını  ziyaret eden misafirlerin yapacakları katkılar da yaşam evi için kullanılacak. Ayrıca ilerleyen dönemlerde de Yaşam Evi’nin standardları ve işleyişini kontrol etmek ve koruyabilmek adına hem devletten, hem de sivil toplumdan temsilcilerin oluşturacağı bir vakıf kurmayı da planlıyoruz.

Kaner: “Çok kararlıyız”

• Soru: Son olarak ne söylemek istersiniz?
• Arı:
Bu siyasi değil, sosyal bir olaydır. Ülkemizdeki en önemli eksikliklerden biridir.
• Kaner: Yer için sözü aldık, yer kesinleşince proje revize edilecek, bütçesi belli olacak ve fon netleşecek. Hızlı hareket edilirse proje bir buçuk senede tamamlanabilir. Koordinatör Bakanlık Çalışma Bakanlığı’dır, sürece Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı da dahil olacak. Şu ana kadar olumlu gelişmeler oldu, bundan sonrası için de umutluyuz. Bir araya geldik, güçlerimizi birleştirdik ve tek hedef için mücadeleye başladık. Bu konuda çok kararlıyız ve bu konunun peşini bırakmak niyetinde değiliz.

Kaynak: http://www.yeniduzen.com/Haberler/roportaj/engelli-yasam-evi-nde-sona-dogru/33650